De Eenheid des Geestes
Jezus heeft voor de eenheid gebeden. Wij die in Hem geloven, worden bevolen eensgezind te zijn. "Weest onderling eensgezind," lezen wij in Romeinen 12:16. "Weest allen eenstemmig en laten er geen scheuringen onder u zijn, weest vast aaneengesloten, één van zin en één van gevoelen" (1 Korintiërs 1:10). "Weest eensgezind" (2 Korintiërs 13:11). "Ten slotte, weest allen eensgezind, medelijdend, hebt de broeders lief" (1 Petrus 3:8).
Eenheid is niet facultatief.
God heeft eenheid bevolen. Verdeeldheid is in strijd met Gods wil.
God heeft ons ook verteld hoe wij de eenheid kunnen bewaren. Iemand die beweert dat eenheid onder gelovigen niet mogelijk is, is een ongelovige. Wie Gods Woord echt gelooft en in de praktijk brengt, zal met Christus en met alle ware gelovigen verenigd zijn.
Maar let goed op. De ware eenheid kan alleen onder trouwe gelovigen bestaan. In 2 Korintiërs 6:14,15 worden wij zelfs gewaarschuwd geen eenheid te zoeken met ongelovigen: "Vormt geen ongelijk span met ongelovigen, want wat heeft gerechtigheid gemeen met wetteloosheid, of welke gemeenschap heeft het licht met de duisternis? Welke overeenstemming is er tussen Christus en Belial, of welk deel heeft een gelovige samen met een ongelovige?" Verdeeldheid tussen gelovigen en ongelovigen is onvermijdelijk.
Verdeeldheid is eveneens onvermijdelijk tussen trouwe en ontrouwe christenen. Paulus zegt in 1 Korintiërs 11:18,19 "Want vooreerst is er, naar ik hoor, wanneer gij als gemeente samenkomt, verdeeldheid onder u, en ten dele geloof ik dit. Want scheuringen moeten er wel onder u zijn, zal het blijken, wie onder u de toets kunnen doorstaan."
Een eenheidspoging die tracht allerlei verschillende sekten en afvallige kerken, zoals ze zijn, samen te voegen, is geen bijbelse eenheidspoging.
Eensgezind moeten we zijn. En eensgezind kunnen we zijn, indien wij allemaal de gezindheid van Christus hebben. "Indien er dan enig beroep (op u gedaan mag worden) in Christus, indien er enige bemoediging is der liefde, indien er enige gemeenschap is des geestes, indien er enige ontferming en barmhartigheid is, maakt (dan) mijn blijdschap volkomen door eensgezind te zijn, één in liefdebetoon, één van ziel, één in streven, zonder zelfzucht of ijdel eerbejag; doch in ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf; en ieder lette niet slechts op zijn eigen belang, maar ieder (lette) ook op dat van anderen. Laat die gezindheid bij u zijn, welke ook in Christus Jezus was" (Filippenzen 2:1-5).
Indien wij de gezindheid van Christus hebben, zullen wij in Hem verenigd zijn. Dan zullen wij eensgezind zijn! Maar hoe kunnen wij dit bereiken?
Wat is Gods voorschrift voor de eenheid?
Indien u ziek wordt, gaat u naar de dokter. Misschien geeft hij u een voorschrift. Wat doet u ermee? Bij de apotheker koopt u de nodige medicamenten en u gebruikt die precies volgens de voorschrift. Of soms niet? Er zijn van die mensen die hun voorschrift niet laten vullen. Of ze kopen de medicamenten wel, maar ze gebruiken ze niet zoals werd voorgeschreven. Dan worden ze ook nog boos wanneer ze niet genezen.
De zogenaamde christenheid is ziek, erg ziek met de ziekte van de verdeeldheid. God heeft een voorschrift ter genezing gegeven. Maar die medicamenten hebben voor velen een bittere smaak en ze willen ze niet innemen. Dan zullen ze maar ziek blijven. En ze mogen de schuld daarvoor niet aan God geven. Hij is de Grote Geneesheer, maar de meesten willen Zijn Woord niet volgen.
Wat is Gods voorschrift voor eenheid onder gelovigen? De Heilige Schrift.
"Dat is toch te eenvoudig," hoor ik iemand zeggen. Inderdaad. Voor de meesten is Gods Woord te eenvoudig. Omdat zij daarmee niet tevreden zijn, hebben ze allerlei tradities, theologische leerstellingen en kerkelijke leerregels eraan toegevoegd, om de zaak indrukwekkend en ingewikkeld te maken. De eenheid is eenvoudig; de verdeeldheid ingewikkeld.
Iemand anders hoor ik zeggen: "Maar alle kerken hebben de Schrift en toch zijn ze verdeeld." Ze hebben de Schrift wel, maar ze doen niet wat er in staat. Moesten ze echt doen wat er in staat, zou de verdeeldheid verdwijnen.
Een belangrijke schriftplaats over de eenheid is Efeziërs 4:1-6. "Als gevangene in de Here, vermaan ik u dan te wandelen waardig der roeping, waarmede gij geroepen zijt, met alle nederigheid en zachtmoedigheid, met lankmoedigheid, en elkander in liefde te verdragen, en u te beijveren de eenheid des Geestes te bewaren door de band des vredes: één lichaam en één Geest, gelijk gij ook geroepen zijt in de ene hoop uwer roeping, één Here, één geloof, één doop, één God en Vader van allen, die is boven allen en door allen en in allen."
Er is één Geest, één Heer, één God en Vader van allen.
De kinderen van één God mogen toch niet verdeeld zijn.
Heeft iedere kerkgemeenschap soms een aparte god? Ze beweren allemaal dat ze de ene God vereren. Waarom zijn ze dan verdeeld? Omdat ze die ene God niet gehoorzamen.
Wanneer christenen onder elkaar ruzie maken, heeft iedereen soms zijn eigen god, die ook tegen de goden van de anderen strijdt? Neen, ze beweren dat ze allemaal één en dezelfde God dienen. Waarom zijn ze dan verdeeld? Doordat iemand God niet gehoorzaamt.
Dat God één is, moet voor ons een aansporing tot eenheid zijn.
Er is ook slechts één geloof.
Moest het geloof van alle kerken overeenkomen met het oorspronkelijk geloof, was er geen verdeeldheid. Indien twee mensen de waarheid geloven, zijn ze daarin verenigd.
In de brief van Judas lezen wij: "Geliefden, daar ik mij in alle opzichten beijver u te schrijven over ons gemeenschappelijk heil, zie ik mij genoodzaakt het te doen met de vermaning, tot het uiterste te strijden voor het geloof, dat eenmaal de heiligen overgeleverd is" (vers 3).
Er is slechts één geloof, het oorspronkelijk geloof, dat eenmaal werd overgeleverd. Om eenheid te hebben moet ons geloof met het oorspronkelijk geloof overeenkomen. In woord en in daad moeten wij bij de Schrift blijven. Onze leer, onze aanbidding, de leiding in de gemeente, alles wat wij doen, moet op het Woord van God berusten. Alleen door in het oorspronkelijk geloof te blijven kunnen wij de eenheid des Geestes bewaren.
Wij mogen ook uitsluitend bijbelse bewoordingen gebruiken om ons geloof tot uiting te brengen. "Spreekt iemand, laten het woorden zijn als van God" (1 Petrus 4:11). Misschien is de Staten Vertaling duidelijker: "Indien iemand spreekt, (die spreke) als de woorden Gods."
Alleen door uitsluitend bijbelse bewoordingen te gebruiken, kunnen wij de eenheid des Geestes bewaren. Want die bewoordingen en uitdrukkingen van de Heilige Schrift zijn niet toevallig. Ze komen van Gods Geest, zoals Paulus in 1 Korintiërs 2:13 zegt: "Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet door menselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn, zodat wij het geestelijke met het geestelijke vergelijken."
Wanneer wij allerlei theologische termen en onbijbelse bewoordingen gebruiken bij het uitleggen van ons geloof, is dit een bewijs dat wij met Gods Woord niet tevreden zijn. Theologische termen, door menselijke wijsheid geleerd, zullen wij moeten vermijden om eenheid te bewaren. Het probleem is dat wij zo gemakkelijk niet merken dat een bepaalde overtuiging of praktijk in feite op menselijke verlangens berust, of op traditie, of op theologische theorie i.p.v. op bijbelse waarheid.
Om concreet te zijn, ga ik enkele voorbeelden noemen van onbijbelse praktijken en leerstellingen die verdeeldheid veroorzaken. Indien ik iets noem waarin u zelf gelooft, wordt niet te gauw boos, maar ga na of het echt in de Schrift te vinden is.
De gemeente van het N.T. had een eenvoudige vorm van leiding, met Christus als Hoofd en met oudsten in de plaatselijke gemeenten. Er was geen werelds hoofdkwartier of overkoepelende organisatie: geen hiërarchie, geen paus, geen kardinalen, geen bisdommen of parochies. Evenmin was er een synode, of conferentie, of bond, of zending, of genootschap. Op basis van bijbelse vormen van leiding is eenheid mogelijk, want geen oprecht gelovige mag iets daartegen inbrengen. Afwijkingen van de bijbelse leiding lopen uit op verschil van mening over welke onbijbelse vorm van organisatie men zal hebben en zodoende komt er verdeeldheid.
De gemeente van het N.T. had eveneens een eenvoudige vorm van aanbidding bestaande uit gebed, gezang, onderricht en de maaltijd des Heren op de eerste dag van de week. Beelden, kaarsen, wierook en muziekinstrumenten kwamen er niet bij te pas. Wanneer wij ons beperken tot de aanbidding van het N.T. kunnen alle gelovigen, zonder gewetensbezwaar, gezamenlijk aanbidden. Afwijkingen van de eenvoudige aanbidding van het N.T. geven aanleiding tot verschil van mening en tot rechtmatig bezwaar en veroorzaken verdeeldheid.
Wanneer b.v. een gemeente met wierook begint te zwaaien of op muziekinstrumenten begint te spelen, zijn er oprechte gelovigen die aan een dergelijke 'aanbidding' niet meer met een goed geweten kunnen deelnemen.
Onder de eerste christenen waren er geen aparte geestelijke of priesterlijke klassen. Alle gelovigen waren geestelijk en vormden samen een priesterschap (1 Petrus 2:9). Eretitels zoals 'Eerwaarde' of 'Dominee' werden niet gedragen omdat Jezus dit had verboden (Matteüs 23:8-10). Aparte klassen van geestelijken en priesters en het dragen van eretitels zijn aanleidingen tot verdeeldheid.
Ook zult u in de Schrift tevergeefs zoeken om de volgende praktijken en leerpunten bij de eerste christenen te vinden: Kerkelijke geloofsbelijdenissen, erfzonde, sprenkeldoop, zuigelingendoop, duizend jarig rijk van Christus, vrouwelijke ouderlingen of predikers. De lijst zou veel langer kunnen worden. Leerstellingen en praktijken die van de Schrift afwijken veroorzaken verdeeldheid. Ter wille van de eenheid, moeten wij alles opnieuw grondig bekijken en alles vermijden wat niet zeker en vast op het Woord van God berust.
Jammer genoeg echter houden vele mensen meer van hun onbijbelse theorieën, bewoordingen en praktijken dan van de waarheid en de eenheid. Dan zullen ze maar ziek blijven met de ziekte van verdeeldheid. En het ergste is dat ze dan door hun verdeeldheid, gescheiden zijn van God en Christus (2 Johannes 9).
Er is één lichaam.
Niet alleen is er één God en één geloof; er is ook slechts één lichaam.
De gemeente is het lichaam van Christus. "En Hij heeft alles onder zijn voeten gesteld en Hem als hoofd boven al wat is, gegeven aan de gemeente, die zijn lichaam is" (Efeziërs 1:22,23). Er is slechts één lichaam, één gemeente van Christus.
Jezus heeft geen 500 verschillende kerken opgericht. Dat heeft de satan gedaan met medewerking van de mensen. Christus heeft slechts één gemeente.
Leest u soms in het N.T. over Katholieken en Hervormden en Gereformeerden en Lutheranen en Baptisten? Neen. U leest gewoon over gelovigen. En die waren allemaal van één gemeente, van Christus' gemeente.
Nergens lezen wij in de Schrift dat die ene gemeente 'onzichtbaar' is. Bepaalde theologen proberen de bijbelse eenheid te omzeilen door te beweren dat de ene gemeente van Christus onzichtbaar is, en dat de zichtbare gemeente verdeeld is in verschillende 'afdelingen'. Deze theorie maakt geen deel uit van het oorspronkelijk geloof dat eenmaal de heiligen werd overgeleverd.
Paulus schreef een brief aan de gemeente Gods te Korinte (1 Korintiërs 1:2). Stuurde hij soms een brief aan een onzichtbare gemeente?
Er is slechts één gemeente van Christus. Die bestaat per definitie uit alle ware gelovigen. Indien u een echte christen bent, zijt u al lid van die ene gemeente, het lichaam van Christus.
Indien u ook lidmaatschap hebt in een of andere kerk behalve Christus' gemeente, bent u medeplichtig aan de verdeeldheid. Indien een plaatselijke vergadering eigenschappen bezit, die haar onderscheidt van de gemeente van het N.T. is zij als gemeente medeplichtig aan de verdeeldheid.
Er is slechts één gemeente. Indien iemand u vraagt: "Van welke kerk bent u?" geef a.u.b. uitsluitend het bijbels antwoord: "Ik ben van Christus' kerk, van Zijn gemeente. Ik maak deel uit van het lichaam van Christus." En zorg er ook voor dat het waar is.
Een plaatselijke gemeente moet zich gewoon beschouwen als plaatselijke vergadering van de ene gemeente van Christus. En alweer moet men er voor zorgen dat het waar is. Alleen op deze wijze kunnen wij deelhebben aan de oorspronkelijke eenheid in Christus.
Daar hebben wij weer van die bijbelse medicamenten die voor velen een bittere smaak hebben. Zij houden meer van hun traditionele kerken dan van het lichaam van Christus. Ze zeggen dat ze de ene God dienen. Ze beweren dat ze voorstanders van eenheid zijn. Maar ze willen ook graag blijven wat ze zijn. Dan zullen ze ook maar ziek blijven, met de ziekte van verdeeldheid. En ze zullen blijven gescheiden van God en van Christus. Want volgens Gods Woord is er slechts het ene lichaam van Jezus Christus.
Er is één doop.
Er is ook slechts één doop. Over de doop heerst er veel verdeeldheid. Welke is nu de ene doop?
Het antwoord vinden wij in de Heilige Schrift. In theologische boeken zult u verschillende opvattingen over de doop vinden, maar in de Schrift slechts één.
Volgens 1 Korintiërs 12:12,13 is de ene doop de doop waardoor wij lid worden van het ene lichaam van Christus. "Want gelijk het lichaam één is en vele leden heeft, en al de leden van het lichaam, hoe vele ook, één lichaam vormen, zo ook Christus; want door één Geest zijn wij allen tot één lichaam gedoopt, hetzij Joden, hetzij Grieken, hetzij slaven, hetzij vrijen, en allen zijn wij met één Geest gedrenkt." De ene doop plaatst ons in het ene lichaam van Christus: "door één Geest zijn wij allen tot één lichaam gedoopt!"
Uit de Schrift is het ook duidelijk dat de uiterlijke vorm van de ene doop een onderdompeling in water is. Dit vernemen wij onder meer uit Handelingen 8:36. "En terwijl zij onderweg waren, kwamen zij bij een water, en de kamerling zeide: Zie, daar is water; wat is ertegen, dat ik gedoopt wordt? En hij liet de wagen stilhouden en beiden daalden af in het water, zowel Filippus als de kamerling, en hij doopte hem" (Zie ook Handelingen 10:47; 16:33). Er is in de Schrift geen spoor van een sprenkeldoop. De meeste geleerden uit alle kerken geven toe, dat - aan de hand van de betekenis van het woord 'doop' zelf en aan de hand van de bijbelse gegevens - de oorspronkelijke doop een onderdompeling was. En welke kerk is er die beweert dat onderdompeling verkeerd is? Maar velen zijn geestelijk losbandig en willen op een andere wijze dopen. En zo komt er verdeeldheid. Waarom kunnen wij niet blijven bij wat in de Schrift staat? Aangezien zo goed als niemand onderdompeling verkeerd vindt, kunnen wij op basis daarvan eenheid hebben.
De ene doop is een overgave op basis van persoonlijk geloof. Jezus zei: "Wie gelooft en zich laat dopen, zal behouden worden" (Marcus 16:16). Er is in de Schrift geen spoor van een doop van zuigelingen, die nog niet in staat zijn persoonlijk een beslissing te nemen. Welke kerk is er die zegt dat het verkeerd is een gelovige te dopen? Waarom beperken zij zich dan niet tot wat zeker en vast is? Neen, velen willen ook de onschuldigen dopen, hoewel ze daarvoor geen bijbelse grond hebben. Zodoende, komt er verdeeldheid.
Door de ene doop hebben wij deel aan de dood en de opstanding van Christus en beginnen wij een wandel in nieuwheid des levens. "Of weet gij niet, dat wij allen, die in Christus Jezus gedoopt zijn, in zijn dood gedoopt zijn? Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat, gelijk Christus uit de doden opgewekt is door de majesteit des Vaders, zo ook wij in nieuwheid des levens zouden wandelen" (Romeinen 6:3,4). De ene doop is noodzakelijk voor de eenheid omdat wij daardoor deelhebben aan de dood en opstanding van Christus.
Volgens Galaten 3:26,27 zijn gedoopten, met Christus bekleed: "Want gij zijt allen zonen van God, door het geloof, in Christus Jezus. Want gij allen, die in Christus gedoopt zijt, hebt u met Christus bekleed." Iemand die nog niet bijbels gedoopt is, is nog niet met Christus bekleed.
God heeft voor zijn gemeente slechts één doop voorgeschreven. Waarom beperken de mensen zich niet tot wat in de Schrift staat? Het zijn bijbelse medicamenten die voor velen een bittere smaak hebben. Ze houden meer van hun tradities dan van waarheid en eenheid.
Voor alle gelovigen is er slechts één hoop. Denkt u soms dat er in de hemel verschillende compartimenten zullen zijn voor mensen uit verschillende denominaties?
Neen. Allen die door Gods genade in de hemel komen, zullen in het ene lichaam van Christus verenigd zijn.
In Matteüs 15:13,14 heeft Jezus een ernstige waarschuwing uitgesproken i.v.m. menselijke groeperingen. "Elke plant, die mijn hemelse Vader niet geplant heeft, zal uitgeroeid worden. Laat hen gaan, blinden zijn zij, die blinden leiden. Indien een blinde een blinde leidt, zullen zij beiden in een put vallen."
Om deel te hebben aan die ene hoop moeten wij deel hebben aan het ene lichaam van Christus. En wij mogen geen deel uitmaken van planten die uitgeroeid zullen worden!
God heeft alle gelovigen bevolen eensgezind te zijn. Hij heeft ook richtlijnen voor eenheid gegeven. In de Heilige Schrift maakt Hij het ons duidelijk hoe wij de eenheid des Geestes kunnen bewaren. Door ons uitsluitend door het Woord van God te laten leiden, kunnen wij in Christus verenigd zijn.
"Er is één lichaam en één Geest, gelijk gij ook geroepen zijt in de ene hoop uwer roeping, één Here, één geloof, één doop, één God en Vader van allen, die is boven allen en door allen en in allen" (Efeziërs4:4).
"Zo laten wij dan najagen hetgeen de vrede en de onderlinge opbouwing bevordert" (Romeinen 14:19).
Roy Davison
De schriftgedeelten in dit artikel zijn uit de NBG-1951 Vertaling,
© Nederlands Bijbelgenootschap (tenzij anders aangeduid).